Energie besparen door de straatverlichting ‘s nachts te doven? Steeds minder West-Vlaamse burgemeesters zijn er fan van. In bijna de helft van de 62 gemeenten in onze provincie blijven de lichten alweer elke nacht aan.
Tijdens de energiecrisis – als gevolg van de oorlog in Oekraïne – besloten tientallen lokale besturen om hun straatverlichtingsregime aan te passen en de lichten ‘s nachts te doven. In de winter van 2022 waren er slechts zeven West-Vlaamse gemeenten waar het licht bleef branden tijdens weeknachten.
Intussen draaiden al heel wat besturen die beslissing terug, want anno 2025 zijn er alweer 26 gemeenten waar de straatverlichting nooit meer volledig gedoofd wordt: Nieuwpoort, Bredene, Tielt, De Panne, Roeselare, Blankenberge, Menen, Waregem, Oostende, Kortrijk, Anzegem, Deerlijk, Koksijde, Pittem, Brugge, Knokke-Heist, Mesen, Middelkerke, Ingelmunster, Izegem, Dentergem, Veurne, Ardooie, Damme, Ledegem en Staden. Bij die laatste zes was het de nieuwe bestuursploeg die de beslissing nam om bij de start van de huidige legislatuur de lichten weer altijd en overal aan te steken na zonsondergang.
Uitzonderingen
In 35 andere gemeenten blijft de straatverlichting branden tijdens het weekend, maar wordt die gedoofd van zondag- tot en met donderdagavond, telkens ten vroegste vanaf 22 uur tot ten laatste 6 uur ‘s morgens. De kortste doofperiode vinden we in Wevelgem: daar gaan de lichten langs de landelijke wegen en fiets- en wandelpaden uit tussen 24 en 4 uur ‘s nachts tijdens de week.
“We denken niet enkel aan de energiefactuur, ook aan onze CO2-uitstoot en de lichtvervuiling”
Niet overal dus, en net zoals Wevelgem maken nog 27 andere gemeenten een uitzondering op hun regeling. Meestal gaat het over grote invalswegen, stadscentra of industriezones waar de straten wel altijd verlicht worden, ook tijdens weeknachten. Langs gewestwegen is dat trouwens altijd het geval. In het weekend blijft het licht bijna overal branden. Enkel in Alveringem, Zwevegem, Langemark-Poelkapelle, Oostrozebeke en Wevelgem is het ook in de nachten van vrijdag op zaterdag en zaterdag op zondag pikdonker op straat.
Dimmen
De massale intrede van ledlampen heeft ook al 26 burgemeesters aangezet om hun brandregime te herzien. Zij kozen ervoor om op alle locaties waar al led werd geïnstalleerd, de lichten getrapt te dimmen in plaats van te doven. Zeker 21 gemeentebesturen geven aan dat ze ook van plan zijn om de doofperiodes deels of volledig te vervangen door dimperiodes eens hun volledige grondgebied verled is. Zo willen ze het veiligheidsgevoel voor hun inwoners blijven garanderen, maar tegelijk toch hun energieverbruik binnen de perken houden.
Toch is niet iedereen overtuigd van deze visie. “Momenteel overwegen wij geen aanpassing van ons brandregime – ondanks de verledding – omdat we naast de schadelijke CO2-uitstoot (slecht voor het klimaat) ook rekening houden met lichtvervuiling en lichthinder (slecht voor de natuur)”, klinkt het in Zedelgem. (lees verder onder de kaart)
In samenwerking met de netbeheerders rekenen alle gemeenten erop dat élke armatuur tegen 2028 een ledlamp heeft, momenteel is dat enkel in Anzegem al het geval. In Houthulst staat de teller op 98 procent van de straatlampen, eens ze de 100 procent hebben bereikt gaan ze de inwoners zélf laten beslissen waar en hoelang het licht – al dan niet gedimd – moet blijven branden.
